Folder towarzyszący wystawie pod tym samym tytułem zorganizowanej w dwusetną rocznicę powstania Towarzystwa. Doktor Karol Samsel (Uniwersytet Warszawski) w swoim eseju opisuje niezwykle trudne czasy, w jakich przyszło żyć pierwszym polskim romantykom, których idealistyczne myślenie i młodzieńcze marzenia o szlachetnym życiu w wolnym kraju zderzyło się brutalnie z carską rzeczywistością. Kustosz Wiesława Kordaczuk (ML) zdradza tajemnice, jak Archiwum Filomatów znalazło się Muzeum Literatury. Profesor Andrzej St. Kowalczyk opracował kalendarium krótkiej, ale jakże ważnej historii Towarzystwa.