Jarosław Mikołajewski mówi o wierszu „Vermeer” Wisławy Szymborskiej. Nagranie zrealizowane dla Instytutu Polskiego w Rzymie. Wspomnienie Jarosława Mikołajewskiego:W 2007 roku pojechaliśmy do Sieny: Wisława Szymborska, Michał Rusinek i ja. Działo się dużo, w drodze do, w drodze z, i na miejscu, ale ja chcę dziś wspomnieć tylko o tym, co zdarzyło się w miejscowej katedrze.

Otóż Wisława miała taki sposób zwiedzania, że kiedy zobaczyła jedno dzieło lub rzecz, która do niej trafiła, przestawała oglądać, bo to jedno coś to było już wszystko.

Tak było w Pinakotece sieneńskiej, tak było w Duomo.

Kiedy weszliśmy i stanęliśmy w głównej nawie, z Wisławą coś się stało. Patrzyła na czarno-biały las kolumn, na prześwity pomiędzy nimi, na światło witraży przeszywające półmrok katedry, pokręciła głową, powiedziała „wiecie, to wszystko w ogóle nie zasługuje na koniec świata”, aż nagle zaczęła obracać się w kółko, jak w liryczno-ekstatycznym tańcu. W tym transie uniosła rękę do jakiegoś włoskiego pana mówiąc do niego po polsku „pan też nie zasługuje na koniec świata”… To samo do jakiejś pani: „pani też nie zasługuje na koniec świata”… I do mnie, i do Michała… Aż zakomunikowała, że wychodzi, że dość już oglądania katedry. Na zewnątrz usiadła przy stoliku kawiarni, zapaliła papierosa, wyjęła notatnik i zaczęła coś pisać. „Zobaczycie – powiedziała – że z tego coś chyba będzie…”. No i jest: wiersz „Vermeer” o kobiecie, która leje mleko, a dopóki leje, świat nie zasługuje na koniec świata. Wiersz jest niby o postaci z obrazu obecnego w Rijksmuseum, ale urodził się kiedy indziej i gdzie indziej. Z zachwytu, olśnienia, i myśli, że póki jest piękno, i póki są ludzie, świat nie zasługuje na swój koniec.

W cyklu mówionych komentarzy do dzieł literackich, który prowadzi Instytut Polski w Rzymie, właśnie opowiedziałem moment powstania tego wiersza i przeczytałem go po polsku i włosku.