W ostatnim wydarzeniu z cyklu Sto lat Cudu nad Wisłą, realizowanym w ramach obchodów na Mazowszu Roku 100. Rocznicy Bitwy Warszawskiej zapraszamy Państwa do obejrzenia i wysłuchania prelekcji Piotra Łopuszańskiego pt. Skamandryci i Piłsudski. Poeci wobec Komendanta oraz wierszy i wspomnień poetów grupy Skamander w interpretacji artystycznej Olgierda Łukaszewicza.
Poeci Skamandra, najpopularniejszej grupy poetyckiej dwudziestolecia międzywojennego czuli podziw dla Józefa Piłsudskiego. Już podczas pierwszego wieczoru w kawiarni poetów „Pod Picadorem”, 29 listopada 1918 roku, Lechoń recytował wiersz Piłsudski.
I wojna światowa, odzyskanie niepodległości, wojna polsko-bolszewicka 1920 roku, stały się dla Skamandrytów przeżyciem pokoleniowym. W ich twórczości znalazło się wiele wierszy poświęconych Marszałkowi. To jemu zaprezentowali pierwszą szopkę polityczną w 1922 roku, w której kpili z jego przeciwników. Kibicowali Naczelnikowi, gdy odszedł z urzędu i zaszył się w Sulejówku.
Po zamachu majowym w 1926 roku stali się poetami „dworskimi”. Dopiero aresztowanie byłych posłów opozycji i proces brzeski zmieniło stosunek Skamandrytów do Marszałka.
W nagraniu wykorzystano utwory:
Jan Lechoń – Piłsudski, Do wielkiej osoby
Kazimierz Wierzyński – Piłsudski, Sulejówek
Jarosław Iwaszkiewicz – Książka moich wspomnień. Rok 1920
Julian Tuwim – Druskiennickie drzewa, Józef Piłsudski, Rok 1935
Antoni Słonimski – Kronika tygodniowa
Zdjęcia pochodzą ze zbiorów: Piotra Łopuszańskiego, Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie, Muzeum Andrzeja Struga, Oddziału Muzeum Literatury, Muzeum im. Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów, oraz z domen publicznych instytucji: Biblioteki Narodowej – Polona, Narodowego Archiwum Cyfrowego, Archiwum Narodowego w Krakowie, Wikipedii, archiwa.gov.pl
Fotografia: Nowe mundury dla Skamandrytów, rys. F. Topolski, Muzeum im. Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów