„Kosmos” był ostatnią powieścią Witolda Gombrowicza. Film Andrzeja Żuławskiego pod tym samym tytułem okazał się ostatnim dziełem tego reżysera. Filmowe adaptacje prozy Gombrowicza kończyły się najczęściej porażkami artystycznymi. Czy tak samo jest tym razem? Radomscy kinomani będą mogli przekonać się o tym już 11 czerwca. Mazowieckie Centrum Sztuki Współczesnej „Elektrownia” i Muzeum Witolda Gombrowicza zapraszają na przedpremierowy pokaz filmu Żuławskiego. Słowo wstępne o powieści wygłosi prof. Józef Olejniczak z Uniwersytetu Śląskiego.

Opublikowana w 1965 roku powieść Gombrowicza wielu czytelników i znawców twórczości tego pisarza uważa za jego najważniejsze dzieło. I najbardziej tajemnicze. Gombrowicz pisał, że „Kosmos” to powieść o „stwarzaniu się rzeczywistości, o tym, jak ona niezdarnie, kulawo, rodzi się ze skojarzeń naszych… „Kosmos” jest powieścią, która sama się stwarza podczas pisania”.

A jak tę powieść rozumiał Żuławski? Anegdotycznie opowiedział o tym w wywiadzie dla „Gazety Wyborczej”: Miałem wczoraj śmieszną rozmowę z Jurkiem Gruzą. Mówi mi: „Jak można w ogóle robić film z >>Kosmosu<< ? Przeczytałem dwa razy, nic nie zrozumiałem, wisi wróbel, ktoś dusi kota, o czym to w ogóle jest?”. Mówię mu: „Ja też nie zrozumiałem i dlatego zrobiłem film”. Te filmy, które reżyserzy dobrze rozumieją, zanim jeszcze powstaną, są najmniej interesujące w historii kina.

Co wynika ze zderzenia dwóch form i dwóch autorów i czy rzeczywiście obaj podobnie pojmowali twórczość, będzie można sprawdzić w sobotę 11 czerwca o godz. 18.00 w kinie studyjnym Mazowieckiego Centrum Sztuki Współczesnej „Elektrownia”. Cena biletu – 10 zł.

Witold Gombrowicz – jeden z najwybitniejszych pisarzy polskich XX wieku. Urodzony w Małoszycach w 1904 roku. Zmarł w Vence na Lazurowym Wybrzeżu w roku 1969. W latach 1939-1963 przebywał w Argentynie. Następnie, w latach 1963-1964, w Berlinie jako stypendysta Fundacji Forda oraz Senatu Miasta Berlina; od roku 1964 w Vence, gdzie został pochowany. W roku 1967 nagrodzony za powieść „Kosmos” Międzynarodową Nagrodą Wydawców „Prix Formentor”, potwierdzającą jego status pisarza o międzynarodowej renomie.

Andrzej Żuławski urodził się w 1940 roku we Lwowie, zmarł w lutym 2016 roku. Szkołę średnią skończył we Francji. Studiował na wydziale reżyserii wyższej szkoły filmowej IDHEC w Paryżu (Institut des Hautes Etudes Cinematographiques, ukończył ją w 1965 roku). W latach sześćdziesiątych publikował recenzje filmowe w tygodniku „Film” i miesięczniku „Kino” oraz utwory poetyckie we „Współczesności”. Karierę reżyserską zaczynał u boku Andrzeja Wajdy. Asystował przy filmach „Samson”, „Miłość dwudziestolatków” i „Popioły”. Podczas festiwalu w Locarno w 2015 roku Żuławski otrzymał za „Kosmos” nagrodę za najlepszą reżyserię.