We wrześniu udostępniliśmy Państwu „Fotomanię”, wirtualną wystawę starej fotografii. Wystawa składa się z dziewięciu rozdziałów i jest dostępna pod adresem: www.fotomania.muzeumliteratury.pl. Postanowiliśmy przygotować i regularnie publikować dodatki do zaprezentowanej wystawy, które będą opowiadać historie ludzi zamieszczonych na fotografiach. Oto odcinek trzeci: „W rocznicę odzyskania niepodległości”.

Każdy Polak mały i duży wie, że historia Polski po 1772 roku to nieustający ciąg zrywów powstańczych, że po I wojnie światowej Polska wróciła na mapę Europy. Co roku obchodzimy 11 listopada rocznicę odzyskania niepodległości w 1918 roku, która to rocznica nam o tym przypomina.

Warto przy tej okazji wspomnieć, że walka o niepodległość toczyła się na co dzień, nie tylko w czasie kolejnych insurekcji. Była to walka o zachowanie tożsamości narodowej. Dzieciom wszczepiano ją, ucząc wierszy i pieśni patriotycznych, opowiadając o czynach bohaterów, wreszcie – odziewając w stroje nawiązujące do polskich tradycji. Zresztą dla tych, którzy nie brali czynnego udziału w działalności konspiracyjnej i bojowej, ubiór bądź jego szczegóły były okazją do zamanifestowania postawy patriotycznej, również w czasach nam współczesnych. Pamiętają to ci, którzy w stanie wojennym po 13 grudnia 1981 roku nosili oporniki, przyczepione do kołnierzy jak broszki.

Na powyższym zdjęciu widzimy Augusta Czartoryskiego, syna księcia Władysława i wnuka hiszpańskiej królowej, Marii Krystyny Burbon, salezjanina, beatyfikowanego w 2004 roku. Chłopczyk, urodzony w Paryżu i żyjący poza granicami ojczyzny, ubrany jest w polski strój, szczegółowo opisany na wystawie „Fotomania”. Na fotografii poniżej widzimy Mikołaja Zyblikiewicza, prezydenta Krakowa w latach 1874-81, który zwykł był w sytuacjach oficjalnych występować w stroju narodowym – w żupanie i kontuszu.

Przywiązanie do tradycji zaowocowało utrwalaniem patriotyzmu i dążeń niepodległościowych. Dziedzicami tej spuścizny byli żołnierze Legionów Piłsudskiego. Na wystawie „Fotomania” zobaczymy zarówno samego komendanta, jak i jego podwładnych.

Z lewej Józef Piłsudski w Witebsku w 1893-94 r., z prawej ze swym sztabem w 1916 r.

Niniejszy tekst rozpoczyna fotografia z przeprawy przez Styr podczas kampanii wołyńskiej, inne zdjęcia z tej kampanii zobaczymy na wystawie.

Grażyna Grochowiakowa