Publikacja August Zamoyski. Nie tylko z archiwum, będąca częścią Projektu Zamoyski 2018-2021, prezentuje wybrane wątki z archiwum Augusta Zamoyskiego. Nie mamy na celu wyczerpania wszystkich tematów pojawiających się w zbiorze archiwaliów. Nasza książka jest raczej zaproszeniem do archiwum kosmopolitycznego i różnorodnego tematycznie, gdzie wątki artystyczne (sztuka i rzemiosło), filozoficzne, sportowe, towarzyskie i społeczne rozgrywają się w scenerii przedwojennego Zakopanego, Francji, Stanów Zjednoczonych, Brazylii oraz Polski lat przed i powojennych.

August Zamoyski był nie tylko artystą rzeźbiarzem. Ten kolorowy ptak polskiej awangardy jawi się także jako swego rodzaju medium towarzyskie i artystyczne. To dzięki jego zbiorom korespondencji, dokumentów, pamiętników, fotografii poznajemy wielu czołowych przedstawicieli salonów i przedmieść świata artystycznego i towarzyskiego. Wybrane tematy zostały zarysowane w pewnym wyborze, w esejach.

Na początek proponujemy trzy ogólne omówienia archiwaliów różnorodnych ze względu na ich charakter materiałowy. Ich autorkami są: kustosz Anna Szczepanek zajmująca się archiwum rękopisów, kustosz Magdalena Durko-Stępień opracowująca dział fotografii. dr Anna Lipa, kustosz Działu Sztuki, a także autorka scenariusza wystawy „August Zamoyski. Myśleć w kamieniu” omawia obszerny zbiór szkicowników rzeźbiarza.

Ponadto do współpracy zaprosiliśmy autorów z ośrodków polskich i zagranicznych wśród których są: profesor Grzegorz Bąbiak, historyk sztuki XIX i XX wieku z Uniwersytetu Warszawskiego i Instytutu Historii PAN, dr hab.Katarzyna Chrudzimska-Uhera, z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, dr Małgorzata Geron, pracownik naukowy w Zakładzie Historii Sztuki Nowoczesnej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Krzysztof Szujecki znawca historii sportu dwudziestolecia międzywojennego, profesor Janusz Degler, z Uniwersytetu Wrocławskiego, znany witkacolog.

Eseje tych autorów dotyczą wybranych tematów z biografii Augusta Zamoyskiego. Formuła publikacji została także rozszerzona o konteksty spoza archiwum zgodnie ze wstępnym założeniem przewidującym nakreślenie tła działalności artystycznej i życia rzeźbiarza.

Zaprosiliśmy również autorów z tych krajów gdzie działał i tworzył August Zamoyski: Juan Manuel Bonet, pisarz, krytyk sztuki narodowości francusko-hiszpańskiej, znawca awangardy, którego esej o środowisku brazylijskim lat czterdziestych XX wieku, w którym wówczas funkcjonował – prywatnie i artystycznie – August Zamoyski, nadaje naszej publikacji szeroki, międzynarodowy kontekst. Z kolei Serge Fauchereau, znawca historii sztuki i literatury awangardy europejskiej i amerykańskiej, w swoim eseju o przedwojennej krytyce sztuki we Francji odmalowuje kontekst działalności artystycznej i życia rzeźbiarza z perspektywy kraju, w którym działał i tworzył August Zamoyski. Czytając esej Serge’a Fauchereau możemy się przekonać jak bardzo ta perspektywa jest dla nas odkrywcza.

Nasza publikacja to zaledwie „uchylona zasłona” do tego archiwum. Wiele jeszcze szczegółów i głębia tematów czekają na swoich badaczy – odkrywców.