Zapraszamy do głównej siedziby Muzeum Literatury, gdzie otwarliśmy wystawę prezentującą po raz pierwszy w tak szerokiej perspektywie twórczość literacką Władysława Sebyły.

Przestrzenie ekspozycji są odniesieniami do poszczególnych etapów życia Poety:

Kwadryga
Przywołuje atmosferę okresu międzywojennego, gdzie jak w ogromnej karuzeli kołują rzeczy, kołują sfery.Znajdujemy tu liczne świadectwa życia publicznego: udział w II powstaniu śląskim, praca artystyczno-literacka i prywatnego: żona, syn, przyjaciele.

Kosmos
Obraz idących nocą młynów odczytujemy jako parabolę drapieżnego czasu
i zarazem wewnętrzny pejzaż duszy przenikniętej eschatologicznym lękiem.

Noc świata
Podporucznik rezerwy, Władysław Sebyła, pod koniec sierpnia 1939 roku powołany został do wojska, ranny dostał się do niewoli sowieckiej, z której nie było mu dane powrócić. Tory pośrodku sali odbijają się w lustrach – wagonów wiozących jeńców było wiele… Na ścianach rozmywające się fotografie stwarzają wrażenie widoku z pędzącego pociągu i – jednocześnie – filmu życia przewijającego się przed oczami skazanych. Instalacji towarzyszy kompozycja muzyczna: dudnienie pędzących składów przeplata się ze skrzypcowym trylem – Źródłem Aretuzy Karola Szymanowskiego. Obraz Matki Boskiej Katyńskiej wprowadza w sakralny wymiar ziemskiego dramatu.

Współczesny „cytat”: ekran telewizora i start samolotu to przypomnienie tragedii z kwietnia 2010 r. – i jednocześnie symbol: wzlot ku niebu oznacza transgresję w inny wymiar rzeczywistości.

Lustra. Sabina i Witold.
Ważne dopełnienie.
Sabina, żona Władysława, była dla Poety prawdziwą partnerką intelektualną i emocjonalną podporą.Po jego odejściu z ogromną determinacją i pieczołowitością dbała o spuściznę męża. Razem z synem, Witoldem postanowili, że najlepszym miejscem dla zachowanych pamiątek, fotografii i rękopisów będzie staromiejskie Muzeum Literatury.

Przygotowywana w Muzeum Literatury wystawa wpisuje się w Ramowy Program Obchodów 110. Rocznicy urodzin Poety.

Celem projektu jest przywrócenie naszej pamięci sylwetki wybitnego, wszechstronnego (poeta, muzyk, malarz), artysty, który podzielił los ponad 20 tysięcy polskich jeńców wojennych zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Ostaszkowie, Miednoje i innych miejscach, dziś określanych jednym słowem – znakiem: Katyń.

Muzeum Literatury jako jedyna placówka w kraju posiada unikatowy zbiór archiwaliów (rękopisy, obraz, rysunki Władysława Sebyły, pamiętniki jego żony, Sabiny Sebyłowej i liczne fotografie), który po raz pierwszy w wybranej, dużej części zostanie zaprezentowany publiczności.

Wystawie towarzyszyć będzie katalog składający się z dwu pozycji: opisowo – ikonograficznego folderu i edycji rękopiśmiennego zapisu wczesnego utworu „Bunt ludzi” (z ineditów).

Maria Dorota Pieńkowska

Ekspozycja zorganizowana pod honorowym patronatem Marszałka Województwa mazowieckiego – Adama Struzika.

Autorzy wystawy:
Koncepcja i scenariusz: Maria Dorota Pieńkowska
Współpraca: Małgorzata Wichowska
Komisarz: Piotr Dymmel
Projekt plastyczny: Witold Błażejowski
Projekt graficzny druków: Justyna Czerniakowska

Wystawa czynna do 19 maja 2013 r.

Projekt finansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Fot. Anna Kowalska / ML