Wystawa archiwalna – czynna do 14 czerwca 2007 roku.

Dzięki staraniom i za pośrednictwem Andrzeja Wata do Muzeum Literatury wpłynęło archiwum Augusta Zamoyskiego (1893-1970). Przekazała je mieszkająca we Francji wdowa po artyście. Kolekcja ta stanowi bogate źródło wiedzy do biografii i twórczości polskiego rzeźbiarza, a także najważniejszych zjawisk w polskiej kulturze artystycznej XX wieku.

Z tej okazji 18 maja b.r. odbyła się w Muzeum Literatury konferencja prasowa, na której zaprezentowano archiwum, a Andrzej Wat został za zasługi dla kultury polskiej nagrodzony srebrnym medalem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Zasłużony kulturze – Gloria Artis”.

Spotkaniu towarzyszył pokaz, który można oglądać w siedzibie Muzeum do 14 czerwca b.r. Składa się on z kilku części tematycznych, wyodrębnionych podczas wstępnych prac nad archiwum. Najważniejsza z nich zawiera szkicowniki artysty, począwszy od najwcześniejszych, dziennik osobisty pisany w latach II wojny , rękopisy artykułów i wypowiedzi na temat rzeźby, korespondencję i dokumenty osobiste. Niezwykle bogata jest dokumentacja dotycząca działalności artystycznej Augusta Zamoyskiego: fotografie jego prac rzeźbiarskich, książki, wycinki prasowe i materiały dotyczące wystaw i prezentacji prac. Zachowały się tu, mimo wieloletniej emigracji, albumy rodzinne rzeźbiarza, w tym fotografie Zamoyskich z Jabłonia na Lubelszczyźnie i przyjaciół artysty z okresu poszukiwań i początku drogi artystycznej, przede wszystkim międzywojennego środowiska artystycznego Zakopanego. Osobną grupę stanowią materiały związane z pierwszą żoną Augusta Zamoyskiego, włoską tancerką Ritą Sachetto, w tym cenne archiwum fotograficzne dokumentujące jej karierę i eksperymenty teatralne w początkach XX wieku.

Wśród materiałów znajdujących się w archiwum, odnalezione zostały także XIX – wieczne rękopisy (ekspertyzę wykonała Hanna Wróblewska-Straus) dwóch znakomitych kompozytorów europejskich: Ferenca Liszta (1811-1886) i Roberta Schumanna (1810–1856) oraz nieznanej w Polsce kompozytorki, być może amatorki, Terese Milanollo (?).

W posiadaniu Muzeum Literatury znalazło się pięć autografów kompozycji Liszta, jeden jego list, jeden autograf muzyczny Schumanna oraz jeden pamiątkowy zapis muzyczny Milanello. Są to :

1. Dumka w tonacji d-moll; Autograf dwustronicowy sygnowany i datowany przez
kompozytora: F. Liszt/ avril [18]71. Pest.

2. Ländler w tonacji D-dur;. Autograf dwustronicowy z adnotacją kompozytora na stronie
drugiej: pour copie/ à peu près conforme/ F. Liszt/ (24 Février [18]75/Pest.).

3. List Ferenca Liszta do hrabiny L. Giżyckiej z domu Zamoyskiej, pisany w języku
francuskim, datowany: 28 Juillet [18]71. Wilhelmstahl,

4. Puszta Wehmut (A Puszta keserve); Autograf trzystronicowy; na s. 1 pod tytułem
Puszta Wehmuth(!) Liszt zapisał początek poematu Lenaua.

5. Transkrypcja na fortepian pieśni Franza Schuberta Die Nebensonnen. Autograf,
dwustronicowy, zawiera tytuł Die Nebensonen (?)/ (Winterreise/F. Schubert) i monogram kompozytora FL u dołu strony.

6. Air cosaque, dwustronicowy utwór na fortepian,

7. Autograf szkicowy utworu wokalnego Roberta Schumanna

8. Zapis pamiątkowy utworu muzycznego pt. Elegia z dedykacją kompozytorki:
à Mademoiselle la Comtesse/ Zamoyska par/ Terese [?] Milanollo/Vienna ce 20 avril 83 (?).