Oferta edukacyjna Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza

Edukacja online

Zachęcamy do skorzystania z muzealnych zajęć online przygotowanych przez pracowników Działu Naukowo-Oświatowego Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie.  Zajęcia w cyklu Mickiewicz na życzenie, prowadzone dla szkół każdego profilu i stopnia. Zgłoszenia na wybrane lekcje, prosimy przesyłać mailem, na podane poniżej adresy.

Oferujemy następujące tematy:

Życie i twórczość Adama Mickiewicza na tle epoki.

Lekcja, ilustrowana autorskimi prezentacjami, poświęcona jest biografii i wybranym elementom twórczości Adama Mickiewicza. Przedstawione zostaną dzieje poety z wydarzeniami historycznymi w tle. Dom rodzinny w Nowogródku, studia w Wilnie, przymusowy pobyt w Rosji, podróże po Europie i tułaczka po klęsce Powstania Listopadowego, która doprowadziła go do Paryża, gdzie poeta osiadł na stałe.

j.baranski@muzeumliteratury.pl;
j.mikolajewski@muzeumliteratury.pl;
p.prasula@muzeumliteratury.pl;
m.sledzianowska@muzeumliteratury.pl;

Adam Mickiewicz. 1798-1855.

Lekcja prowadzona bezpośrednio na wystawie Adam Mickiewicz 1798-1855, która jest stałą ekspozycją w Muzeum Literatury. W sześciu salach, zawierających blisko ponad czterysta eksponatów – dzieł sztuki i pamiątek, a także cytatów literackich, przestawione zostały losy poety i jego bliskich – rodziny i przyjaciół, na tle ówczesnej, burzliwej historii. Podczas lekcji będzie mowa o domu rodzinnym w Nowogródku, o debiucie romantycznym, o podróżach i tułaczce emigracyjnej Mickiewicza, wreszcie o życiu w Paryżu, gdzie Mickiewicz napisał Pana Tadeusza, swój ostatni wielki poemat, gdzie założył dom i rodzinę i skąd wyjechał w swoją ostatnią podróż do Konstantynopola.

Scenariusz i prowadzenie Jan Barański.

j.baranski@muzeumliteratury.pl

Adam Mickiewicz – ciekawostki.

Jeśli interesuje Cię, czy Adam Mickiewicz miał psa, czy potrafił grać na jakimś instrumencie i czy był bardzo bogaty, to ta lekcja jest dla Ciebie!
Pierwsza część lekcji przedstawia Adama Mickiewicza „nieznanego”. W trakcie prezentacji życiorysu Wieszcza wybierzemy te postaci, zdarzenia i miejsca, o których mówi się i pisze mniej niż o pozostałych lub prawie wcale, a które z pewnością są warte uwagi. Zaprezentujemy także wyjątkowe fotografie – między innymi tych przedmiotów ze zbiorów Muzeum Literatury, które należały do Wieszcza.

W drugiej części lekcji będzie czas na pytania. Dobrze się zastanów i sprawdź, czy uda się „zagiąć” prowadzącego.

Scenariusz i prowadzenie Jan Barański. Lekcja z elementami prezentacji.

j.baranski@muzeumliteratury.pl

Pan Tadeusz – epopeja narodowa.

Zaczniemy od gawędy o historycznych ramach i genezie „Pana Tadeusza”. Zostaną przedstawione dzieje Rzeczpospolitej Obojga Narodów na przełomie XVIII i XIX wieku, ze szczególnym uwzględnieniem rozbiorów, Powstania Listopadowego i Wielkiej Emigracji. Przedstawimy podstawowe zagadnienia i postacie historyczne – Rzeczpospolita Obojga Narodów, Napoleon i sprawa polska, Tadeusz Kościuszko, generał Jan Henryk Dąbrowski, rozbiory Polski. Na tym tle zostanie przedstawiony zarys biografii Adama Mickiewicza, a także powody napisania utworu, przytoczone w Epilogu przez samego autora. W drugiej części lekcji zajmiemy się procesem powstawania epopei. Prześledzimy losy poety od wyjazdu z Rzymu w 1830 roku, poprzez pobyt w Wielkopolsce w 1831 i próbę przedostania się do Polski, aż do powrotu do Paryża w 1832 roku. Spróbujemy odpowiedzieć na pytanie, w którym momencie Mickiewicz mógł wpaść na pomysł napisania Pana Tadeusza i zaprezentujemy szczegółowy proces powstawania utworu od lutego 1832 do lutego 1834, w oparciu o kalendarium życia poety oraz o zachowaną korespondencję z przyjaciółmi.

Scenariusz i prowadzenie: Jan Barański oraz Piotr Prasuła. Lekcje z elementami prezentacji.

j.baranski@muzeumliteratury.pl, p.prasula@muzeumliteratury.pl

Salony romantyczne: Warszawa-Moskwa-Drezno-Rzym-Paryż-Londyn.

Najwięksi pisarze romantyczni bywali wyjątkowymi gośćmi w salonach literackich, muzycznych, arystokratycznych i kosmopolitycznych od Wilna i Warszawy przez Moskwę, Odessę i Petersburg do Berlina, Drezna, Rzymu, Paryża i Londynu. Podczas lekcji opowiemy o salonie jako miejscu koncertów muzycznych urządzanych przez wybitnych kompozytorów  i wykonawców, improwizacji i agonów poetyckich, zabawy towarzyskiej i miłosnych uniesień uczestników salonowych sympozjonów, przyjacielskich dysput filozoficznych, rywalizacji pisarzy o różnych talentach oraz odmiennych gustach poetyckich.

Lekcja z prezentacją. Scenariusz i prowadzenie Piotr Prasuła

p.prasula@muzeumliteratury.pl/

Bajki Adama Mickiewicza

Adam Mickiewicz od najwcześniejszych lat życia lubił słuchać bajek Ignacego Krasickiego, opowiadanych mu przez mamę. W latach szkolnych pisał już krótkie kilkuwierszowe bajeczki i epigramaty. Przyjaciel Adama, Franciszek Malewski wspominał, że podczas spotkań wygnańców w Moskwie, kiedy wszystkich ogarniał smutek i urywała się rozmowa salonowa, Mickiewicz wstawał i mówił: „Dzieci posłuchajcie bajeczki!”

Pierwsza bajka w dorobku poetyckim Mickiewicza pod tytułem Pies i wilk z 1822 roku zachowała się w rękopisie na ostatniej karcie autografu Grażyny i znajduje się w zbiorach Muzeum Literatury. Spośród 14 bajek zaledwie dwie zostały opublikowane za życia autora. pozostałe ukazały się w wydaniu paryskim w 1860 roku na podstawie kopii Aleksandra Chodźki.

Lekcja z prezentacją oraz wspólnym czytaniem bajek Mickiewicza: Żaby i ich króle, Pies i wilk, Chłop i żmija, Zając i żaba, Koza, kózka i wilk, Przyjaciele, Lis i kozioł, Król chory i lisy.

Lekcja z prezentacją i wspólną lekturą dla klas IV-VI szkół   podstawowych.

Scenariusz i prowadzenie Piotr Prasuła p.prasula@muzeumliteratury.pl

Podróże romantyczne. W kibitce i na wielbłądzie.

Zapraszamy w podróż z największymi romantycznymi twórcami: z Adamem Mickiewiczem „przelecimy kibitką jako wiatr pustynię” niezmierzone przestrzenie zaśnieżonej Rosji,  odbędziemy imaginacyjną podróż dyliżansem pocztowym przez Niemcy, Szwajcarię, Włochy i Francję. Z Juliuszem Słowackim przejedziemy konno i na osiołku przez wyspę Korfu, a na wielbłądzie po piaskach pustyni afrykańskiej. Z Cyprianem Norwidem zmierzymy się z gwałtowną burzą na  Oceanie Atlantyckim zmierzając niestrudzenie do Ameryki Północnej na pokładzie żaglowca „Margaret Evans”. Udamy się parowcem z misją dyplomatyczną do Konstantynopola. Pieszo wyprawimy się w towarzystwie przyjaciół na podbój szczytów alpejskich i zdobędziemy po raz pierwszy wierzchołki Tatr. O zachodzie słońca odpoczniemy po podróżach podziwiając wspaniały widok „z Judahu skały” roztaczający się na Morze Czarne.

Lekcja z prezentacją dla klas VII i VIII szkół   podstawowych i dla szkół średnich.

Scenariusz i prowadzenie Piotr Prasuła

p.prasula@muzeumliteratury.pl

Romantyczność? To lubię!

Dwieście lat temu Adam Mickiewicz – student Uniwersytetu Wileńskiego – napisał balladę Romantyczność, o której mówił, że zawiera „ziarno” jego przyszłej poezji.

Przyjaciele poety nie znaleźli w niej niczego interesującego. Natomiast biografowie zaczęli się zastanawiać: czy Mickiewicz wierzył w duchy, czy nie wierzył…

Po latach, krytycy literatury zobaczyli w niej manifest polskiego romantyzmu, a datę pierwszego wydania Romantyczności – rok 1822 uznano za początek tego prądu w literaturze polskiej.

Zapraszamy do wspólnego odkrywania niesamowitego, tajemniczego świata nadprzyrodzonych zjawisk, dziwnych postaci, sensacyjnych wydarzeń rozgrywających się w aurze grozy i niesamowitości – czyli do romantycznej codzienności opisanej w Balladach Adama Mickiewicza.

Lekcja z prezentacją. Scenariusz i prowadzenie: Maria Śledzianowska

m.sledzianowska@muzeumliteratury.pl

Motywy romantyczne

Ruch romantyczny ukształtował się w Europie rozdartej wojnami i nie był ani jednorodny, ani skoordynowany.

Sposób myślenia pozostawał pod panowaniem filozofii niemieckiej, która okazała się najważniejszą filozofią romantyzmu.

Dużym zainteresowaniem cieszył się człowiek, jego uczuciowość i udział w patriotycznych wydarzeniach historycznych.

Opiewano także poetykę ruin i minionego czasu, metafizyczny walor przyrody, jej tajemniczość, potęgę i żywiołowość, tajemniczą urokliwość legend i podań ludowych.

W sztuce romantycznej nie było jednej, dominującej szkoły – każdy artysta mógł wypracować swój własny styl.

Romantyzm jednak otworzył bramy wielu przyszłym ewolucyjnym kierunkom sztuki: symbolizmowi, impresjonizmowi, a także kubizmowi i abstrakcji.

Lekcja z prezentacją. Scenariusz i prowadzenie: Maria Śledzianowska

m.sledzianowska@muzeumliteratury.pl

Paryskie lata Adama Mickiewicza

Adam Mickiewicz dotarł do Francji na początku lat trzydziestych XIX wieku. W Paryżu, choć nie było to miasto jego wyboru, poeta przeżył dwadzieścia trzy lata, a więc połowę dorosłego życia. Tu napisał Pana Tadeusza – swoje ostatnie wielkie dzieło.

Tu założył rodzinę, rzucił się w wir pracy uniwersyteckiej, dziennikarskiej i działalność polityczną. Zawarł również nieoczekiwane znajomości zawsze chodząc własnymi, nieoczywistymi drogami.

Lekcja z prezentacją. Scenariusz i prowadzenie: Maria Śledzianowska

m.sledzianowska@muzeumliteratury.pl

Kuferek Mickiewicza. Krótka gawęda o życiu i twórczości

 Jarosław Mikołajewski, autor książki „Kuferek Adama Mickiewicza” czyta wybrane fragmenty prowadząc słuchaczy po życiu Mickiewicza, od narodzin do śmierci. Lekko podana opowieść biograficzna przetykana jest urywkami wierszy i znaczących listów. Autor proponuje nauczycielom, by po wysłuchaniu gawędy poprosili uczniów o stworzenie prostego, tytułowego „kuferka” (może to być zwykła koperta) i umieszczenie w nim wybranych fragmentów poezji lub rysunków przedstawiających epizody biografii poety.

Scenariusz i prowadzenie: Jarosław Mikołajewski

j.mikolajewski@muzeumliteratury.pl

Poeci Mickiewicza

Autor opowie o Adamie Mickiewiczu jako czytelniku i tłumaczu wielkich poetów tworzących w innych językach, ich idealnym „rozmówcy”. Jarosław Mikołajewski skupi szczególną uwagę na Dantem, którego Mickiewicz tłumaczył, do którego nawiązywał jako emigrant, a także jako mistyk.

Scenariusz i prowadzenie: Jarosław Mikołajewski

j.mikolajewski@muzeumliteratury.pl 

Bohaterowie Mickiewicza wobec wartości

Spojrzenie na postaci mickiewiczowskie i ich wybory, m.in. na podstawie „Dziadów części III”, gdzie z tej samej rzeczywistości historycznej Konrad i ks. Piotr wyciągają skrajnie różne konsekwencje: bunt i pokorę.

Scenariusz i prowadzenie: Jarosław Mikołajewski

j.mikolajewski@muzeumliteratury.pl

Oprócz tematów wymienionych tematów mickiewiczowskich, oferujemy dwa nowe, związane z rocznicami:

Cyprian Kamil Norwid (1821-1883) – życie i twórczość

Lekcja norwidowska będzie syntezą biografii, twórczości i myśli poety uważanego za fascynującego, a równocześnie trudnego. Prowadzący spróbują przybliżyć niektóre wiersze Norwida, przybliżyć ich znaczenia i specyfikę norwidowskiej poetyki.

Scenariusz i prowadzenie Piotr Prasuła p.prasula@muzeumliteratury.pl

Dante Alighieri (1265-1321) – autor „Boskiej Komedii”

Lekcja o Dantem, prowadzona przez Jarosława Mikołajewskiego, będzie zwięzłą opowieścią o życiu średniowiecznego poety, a także o poemacie uważanym powszechnie za genialny i tajemniczy. Prowadzący spróbuje dać słuchaczom klucz do rozumienia świata, który włoski poeta „zbudował” w „Boskiej Komedii”.  Lekcja przeznaczona dla grup szkolnych i studenckich.

Scenariusz i prowadzenie Jarosław Mikołajewski j.mikolajewski@muzeumliteratury.pl

Edukacja stacjonarnie

Zgłoszenia grup przyjmujemy wyłącznie telefonicznie w Dziale Naukowo-Oświatowym:

tel. 22 831 76 91.

Warunkiem udziału we wszystkich zajęciach jest zakupienie biletu wstępu do Muzeum Literatury – uczniowie i studenci do 26 roku życia: 1 zł od osoby (w ramach programu MKiDN „Kultura Dostępna”). Nauczyciele i opiekunowie grup za wstęp nie płacą.

Tematy lekcji muzealnych realizowanych w salach naszej stałej ekspozycji

 „Adam Mickiewicz 1798-1855”:
1.Życie i twórczość Adama Mickiewicza na tle epoki
2. Klucze do romantyzmu (o cechach polskiego i europejskiego romantyzmu)
3. Tematy romantyczne w malarstwie
4. Bohater romantyczny
5. Mickiewicz w Rosji
6. Paryskie lata Wieszcza
7. Pan Tadeusz– polska epopeja narodowa
8. Z dziejów rodziny M. (M… jak Mickiewicz)
9. Wielka Emigracja
10. Mesjanizm – Mickiewicz w Kole Sprawy Bożej

Prowadzący odwołują się do dzieł sztuki i pamiątek, także cytatów literackich, objętych ekspozycją. Ponadto dla studentów szkół profilowanych, pomaturalnych i wyższych uczelni proponujemy wykłady poświęcone historii Muzeum Literatury, połączone z prezentacją ekspozycji lub omówieniem naszych zbiorów (najcenniejszych kolekcji, w tym mickiewiczianów). Obowiązują bilety wstępu do Muzeum.

INNE MUZEUM

Prowadzimy również niekonwencjonalne zajęcia z elementami zabawy i warsztatów twórczych, wspierające aktywność uczniów (niektóre są adresowane do dzieci w wieku przedszkolnym). Zajęcia te, dość dalekie od tradycyjnej formy oprowadzania, ułatwiają dzieciom i młodzieży nie tyle bierne przyswojenie wiedzy na dany temat, ile skupienie uwagi na wybranych eksponatach lub problemach. Obecnie są to:

Warsztaty związane ze stałą wystawą „Adam Mickiewicz 1798-1855”:

1. Muzealni detektywi

Zajęcia warsztatowe przeznaczone dla starszych uczniów szkół podstawowych.

Uczestnicy sami odnajdują fragmenty wystawy i eksponaty, które pozwolą im zrekonstruować życiorys Adama Mickiewicza. Wyposażeni w pomocne informacje i wskazówki ruszają w teren. Każda grupa zdobywa „dowody” – dokumentację wybranych wydarzeń z życia poety. Na zakończenie zbieramy wszystkie dane, które składają się na opowieść o Adamie Mickiewiczu prezentowaną przez uczestników zajęć.

Dla grupy od 15 do 30 osób.

2. Przyjaciele

Warsztat teatralny dla dzieci z klas I-IV i V-VI szkół podstawowych.

Czas trwania 1 h 30 min Zajęcia odbywają się na salach ekspozycji stałej poświęconej Adamowi Mickiewiczowi. Proponujemy uczniom tekst bajki Adama Mickiewicza pt. „Przyjaciele”. Po krótkim wstępie, rozdaniu tekstów i wyznaczeniu ról, wszyscy uczniowie razem z nauczycielami biorą udział w próbie czytanej, podczas której poznajemy tekst, improwizujemy scenki i uczymy się wygłaszać role. W drugiej części warsztatów „wystawiamy na scenie” bajkę Mickiewicza. Uczniowie tworzą „żywą” scenografię i biorą udział w próbie generalnej, a następnie w premierowym przedstawieniu. Warsztat ma charakter „zabawy” w teatr i nie wymaga przygotowań w szkole. W spektaklu biorą udział wszystkie dzieci z nauczycielami i prowadzącym zajęcia.

Ostatnie 20 minut spotkania przeznaczone jest na opowieść o przyjaźniach Adama Mickiewicza i spacerze po ekspozycji ze wskazaniem na ciekawe eksponaty.

Warsztaty prowadzone niezależnie od ekspozycji, związane z charakterem zbiorów Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza:

1.  Od deski do deski

Warsztaty przeznaczone dla uczniów od IV klasy szkół podstawowych.

Uczestnicy poznają podstawy historii książki, różne rodzaje i formy książek, podstawowe pojęcia związane z ich budową i redakcją. Dowiadują się jakie znaczenie ma układ graficzny strony, jakie jest miejsce ilustracji i tekstu i czym jest książka artystyczna (unikatowa). Tworzą zespoły redakcyjne i przygotowują własne projekty wydawnicze. Prace zakończone są prezentacją gotowych projektów. Zajęcia modyfikujemy w zależności od wieku uczestników.

Limit uczestników: 25 osób.

2. Pudełko zwane wyobraźnią

Warsztaty przeznaczone dla uczniów od IV klasy szkół podstawowych i liceów.

Zajęcia rozwijające wyobraźnię, wrażliwość, wzbogacające słownictwo i przygotowujące do interpretacji tekstu poetyckiego.

Dla uczniów szkół podstawowych, oprócz zabaw słownych opartych na skojarzeniach proponujemy tworzenie metafor, odkrywanie środków poetyckich i próbę wspólnej interpretacji wiersza Zbigniewa Herberta.
W pracy z uczestnikami kładziemy nacisk na pogłębioną interpretację wiersza Zbigniewa Herberta.
Zajęcia trwają ok. 1,5 godziny.

Limit uczestników: 25 osób.

3. Podróż z Pchłą Szachrajką

Przedstawienie przeznaczone jest dla przedszkolaków (w wieku 3+) i uczniów zerówki.

„Podróż z Pchłą Szachrajką” to spektakl Teatru Lektur dla najmłodszych gości Muzeum Literatury. Na przedstawienie składają się wiersze Juliana Tuwima i Jana Brzechwy ułożone w zabawną i barwną historię przez Annę Seniuk, która jest także reżyserem spektaklu.

Motywem przewodnim jest podróż Pchły, która na swej drodze spotyka postaci z innych bajek: Samochwałę, Skarżypytę i zwierzęta z ZOO. Oczywiście wagony ze wszystkimi podróżnymi ciągnie słynna Lokomotywa.

W czasie spektaklu aktorzy: Kinga Ilgner i Paweł Paprocki rozmawiają z dziećmi o znanych im bajkach, zachęcają do uczestnictwa, dbając o stworzenie nastroju świetnej zabawy.

Zgłoszenia grup pracownicy Działu Naukowo-Oświatowego Muzeum Literatury przyjmują telefonicznie, pod numerem 22 831 76 91. Nauczyciele i opiekunowie grup za wstęp nie płacą.