26 stycznia 2017 roku, zmarł w Luksemburgu Bohdan Paczowski. Był architektem (wielokrotnie nagradzanym w międzynarodowych konkursach), fotografem, autorem esejów o sztuce i kulturze współczesnej. Urodzony w 1930 roku w Warszawie, studiował architekturę na Politechnice Krakowskiej i Mediolańskiej, następnie pracował na wydziale architektury wnętrz ASP w Krakowie. Prowadził pracownię w Mediolanie, Paryżu i Luksemburgu.

„Teraz oczekuję przybycia Marii i Bohdana Paczowskich z Chiavari, z którymi też wielkie toczyć się będą dyskusje”
(W. Gombrowicz, Dziennik, 6.VIII.67)

Maria i Bohdan Paczowscy roku byli bliskimi przyjaciółmi Witolda i Rity Gombrowicz. Po raz pierwszy przyjechali do Vence w styczniu 1965 roku wraz ze Sławomirem Mrożkiem, by poznać pisarza, który ich fascynował. Odwiedzali go kilkakrotnie, przywozili polskie książki, gościli w swoim domu w Chiavari koło Genui. Zażyłości tej relacji dowodzi fakt, że Paczowscy zostali świadkami na ślubie autora Dziennika 28 grudnia 1968 roku.

Paczowski był autorem licznych zdjęć postaci z kręgu paryskiej „Kultury”. Jest wśród nich wiele fotografii Witolda Gombrowicza z okresu jego pobytu na Rivierze Francuskiej. To portrety, sceny z życia codziennego w willi Alexandrine i wypraw samochodowych, a także swoista dokumentacja spotkań z przyjaciółmi, znajomymi i krewnymi Gombrowiczów.

Zdjęcia te były prezentowane na wystawach „Witold Gombrowicz, Vence – Chiavari 1965-1968” w Galerii „Kordegarda” w Warszawie oraz „Bliskość Daleka” w krakowskim Centrum „Manggha” i na Zamku Królewskim w Warszawie. Współtworzą także ekspozycję Muzeum Witolda Gombrowicza we Wsoli.

Na zdjęciu Witold Gombrowicz w towarzystwie Marii i Bohdana Paczowskich, Vence, 1967. / Źródło fotografii: www.culture.pl