Muzeum Literatury zaprasza 14 marca (sobota) o godz. 13:00 na wykład dr hab. Iwony Luby „Arystokrata, skandalista, artysta.” w ramach wystawy „August Zamoyski. Myśleć w kamieniu”.

Wstęp wolny!

Muzeum Literatury, Rynek Starego Miasta 20 w Warszawie.

W 1917 roku August Zamoyski poślubił Ritę Sacchetto – prekursorkę tańca nowoczesnego. Swoją decyzją wywołał gigantyczny skandal rodzinny, tym bardziej burzliwy, że mezalians skłonił go do podjęcia decyzji o wyborze artystycznej ścieżki kariery.

W 1918 roku para wyjechała do Poznania, gdzie Zamoyski włączył się w działania powstającej grupy Bunt. Pierwsza wystawa ugrupowania miała zostać otwarta w marcu 1918 roku w poznańskim Salonie Towarzystwa Sztuk Pięknych. Większość rzeźb Zamoyskiego została uznana za nieprzyzwoite i zażądano ich usunięcia z ekspozycji. Tym samym hrabia Gucio z Jabłonia znów stał się sprawcą głośnego skandalu, czym zasłużył na rozgłos i uznanie w świecie artystycznym.

Niewiele później Zamoyski wraz z Ritą przenosi się do Zakopanego. Sacchetto otwiera tam szkołę tańca i pantomimy, a rzeźbiarz zakłada pracownię. Szybko nawiązuje kontakt z Witkacym, z którym jak pisał „od razu poczuł wspólnotę głęboką i radosną (…) obaj staliśmy się nieodłącznymi. (…) Zaczęliśmy z Witkacym filozofować dniami i nocami, budując formizm i oddychając zakopianiną po uszy”. [A. Zamoyski, „Jak i dlaczego wyrosłem z formizmu, „Poezja”, 1968]

W 1919 roku bracia Andrzej i Zbigniew Pronaszkowie oraz Leon Chwistek zaproponowali Witkacemu dołączenie do ugrupowania Ekspresjoniści Polscy, późniejszych Formistów. Witkacy pociągnął za sobą Zamoyskiego. 21 kwietnia 1919 otwarto I Wystawę Formistów w Polskim Klubie Artystycznym w Warszawie. Ekspozycja zapoczątkowała dynamiczny okres formowania się polskiej awangardy artystycznej.

Podczas wykładu skupimy się na pierwszym, formistycznym, okresie twórczości rzeźbiarskiej Augusta Zamoyskiego, którą zapracował sobie na miano najbardziej nowatorskiego twórcy rodzącej się awangardy oraz prekursora nowego myślenia o rzeźbie.

Wstęp wolny!
____________________
dr hab. Iwona Luba – kierownik Zakładu Historii Sztuki i Kultury Nowoczesnej Instytutu Historii Sztuki UW. Prowadzi badania nad sztuką polską i europejską XIX i XX wieku, ze szczególnym uwzględnieniem awangardy i sztuki oficjalnej.