7 września 2012 r. w Pałacu Prezydenckim otworzyliśmy trwającą trzy dni wystawę „Pan Tadeusz. Pokaz eksponatów ze zbiorów Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie”.

Ekspozycja części naszych najcenniejszych zbiorów mickiewiczowskich towarzyszyła Uroczystości nadania przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława Komorowskiego nagrody im. Adama Mickiewicza. Wyróżnienie to przyznawane jest przez Komitet Wspierania Współpracy Francusko – Niemiecko – Polskiej, a nagrodę otrzymują osoby, szczególnie zasłużone dla umacniania współpracy między państwami Trójkąta Weimarskiego. W tym roku laureatami byli prof. Michał Kleiber, prezes PAN; Jack Lang, były francuski minister kultury oraz Rita Süssmuth, była przewodnicząca Bundestagu.

Poprzez wystawę nasze Muzeum przyłączyło się również do idei Pana Prezydenta Bronisława Komorowskiego i zaangażowało w akcję „Narodowego czytania Pana Tadeusza”.

W niedzielę, 9 września Pałac Prezydencki był otwarty dla szerokiej publiczności. Przy tej okazji, blisko tysiąc osób zwiedziło wystawę. Cieszyła się ona ogromnym powodzeniem i zainteresowaniem.

Wyjątkowo z tej okazji pokazaliśmy 2 karty rękopisu poematu – 1 karta brudnopisu zakończenia księgi XI oraz fragment czystopisu księgi VIII, wklejony do albumu Jadwigi z Wolskich Dobrskiej, wychowanicy Stanisława Jachowicza. Wśród rękopisów pokazaliśmy również bilet wizytowy Adama Mickiewicza jako wykładowcy Collège de France, a także list Poety do Zygmunta Krasińskiego. Zaprezentowaliśmy pierwsze wydanie paryskie z 1834 r., wydanie najmniejsze (miniaturowe) i największe tego dzieła (z ilustracjami Andriollego); odpis rękopiśmienny poematu z lat 50. XIX w., z ciekawą nota proweniencyjną: „Pisała moja Józia dla swego przyszłego męża, a więc dla mnie, Teofila Jaworskiego”. Jako ciekawostkę i rzecz niezwykłą pokazaliśmy wydanie jubileuszowe (1898) Poezyi Adama Mickiewicza – pięć miniaturek w etui z lupą. Zaprezentowaliśmy przedmioty należące do naszego Wieszcza (pióro, kałamarz, szkło powiększające, zegarek).

Wystawę zilustrowaliśmy m. in. akwarelami Michała Elwira Andriollego, który w latach 1879-1882 wykonał 58 rysunków do poematu.

Powstały nad Sekwaną polski poemat narodowy wzbudził zainteresowanie wśród cudzoziemców. Spośród wielu jego przekładów pokazaliśmy cztery – dwa na język francuski (w tym jedyne tłumaczenie prozą – Paula Cazina) i dwa na język niemiecki.

W czasie zwiedzania wystawy, w tle, można było posłuchać głosu wybitnych polskich aktorów czytających Pana Tadeusza, zarejestrowanych w 1998 r. podczas audycji „Maraton z Panem Tadeuszem” w Polskim Radiu.

Muzeum Literatury, udostępniając swoje zbiory mickiewiczowskie, wpisało się w ogólnopolską akcję promowania naszego poematu narodowego.

Małgorzata Górzyńska

Autorzy wystawy:
Małgorzata Górzyńska – komisarz i opieka merytoryczna
Adam Orlewicz – projekt i aranżacja plastyczna

Fot. Adam Orlewicz